Brood met minder koolhydraten

Koolhydraten waren lange tijd de grote boosdoeners; je zou er dik van worden. Diëten met minder of weinig koolhydraten waren dan ook hot topic. Brood, graanproducten, aardappelen, rijst en pasta zijn in deze diëten verboden of zeer beperkt toegestaan. In de praktijk kan een koolhydraatarm of beperkt dieet op de langere termijn leiden tot eenzijdige inname van voedingsstoffen. De gehele koolhydraatcategorie (pasta, aardappelen, brood etc.) wordt namelijk vermeden, maar deze levert wel waardevolle voedingsstoffen als vitamines, mineralen en allerlei bioactieve stoffen.

Moet u als bakker dan meegaan met deze trend en brood met minder koolhydraten in uw assortiment opnemen? Wij zetten een aantal overwegingen op een rijtje, zodat u hopelijk makkelijker een keuze kunt maken.

tabel met voors en tegens voor brood met minder koolhydraten

Klant is koning, toch? Als er vraag is naar brood met minder koolhydraten, kunt u dat natuurlijk aanbieden. Maar brood met minder koolhydraten is niet per se de meest gezonde keuze; vaak bevat het meer vet en evenveel of zelfs meer calorieën en minder of andere vitaminen en mineralen dan ‘gewoon’ volkorenbrood.

‘Gewoon’ volkorenbrood is een efficiënt voedingsmiddel, het bevat een uitgekiende set aan voedingsstoffen en relatief weinig calorieën. Volkorenbrood is bovendien gunstig voor de gezondheid en past prima in een gezond voedingspatroon.

Promotie van brood met minder koolhydraten of niet?

Houdt ook rekening met de gevolgen van het aanbieden en/of promoten van brood met minder koolhydraten. De consument kan zich afvragen hoeveel koolhydraten er in normaal brood zit en wat de gezondheidseffecten daarvan zijn. Op korte termijn kan het positief zijn voor de verkoop, maar op lange termijn kan het een averechts effect hebben. De keuze om brood met minder koolhydraten wel of niet te promoten moet daarom goed afgewogen worden.

Brood mag nooit verkocht worden als koolhydraatarm. Wettelijk gezien mag je brood met minder koolhydraten alleen verkopen als “brood met een verlaagd koolhydraatgehalte” of “brood met minder koolhydraten. Voorwaarde is dat er tenminste 30% minder koolhydraten in zitten dan in eenzelfde hoeveelheid van een broodsoort in dezelfde categorie. Ook het percentage van de koolhydraatverlaging én de (categorie) producten waarmee vergeleken wordt, moeten daarbij worden vermeld.

Hoeveel koolhydraten?

Een gemiddelde normale broodsoort bevat tussen de 35 en de 50 gram koolhydraten per 100 gram. Bruin, volkoren en meergranenbrood (gemiddeld) zitten dichter bij de 40 gram en wit brood dichter bij de 50 gram per 100 gram. De hoeveelheid koolhydraten in brood met een verlaagd koolhydraatgehalte hangt sterk af van de gebruikte receptuur varieert in de praktijk van 15-30 gram per 100 gram.

Als u een dergelijk brood in uw assortiment heeft raden wij u dan ook altijd aan om het koolhydraatgehalte hiervan te berekenen op basis van de eigen receptuur of, nog beter, te laten analyseren in een laboratorium. Alleen dat kunt u er zeker van zijn dat uw brood voldoet aan de wettelijke eisen.

 

Voor het maken van brood met minder koolhydraten worden er door diverse leveranciers mixen voor brood met minder koolhydraten aangeboden. In de meeste gevallen is een deel van het tarwemeel in deze mixen vervangen door soja(meel) of tapiocameel omdat dit een hoger eiwitgehalte en een lager koolhydraatgehalte heeft. Daarnaast wordt er vaak gebruik gemaakt van extra olie of margarine en/of ingrediënten die van nature een hoog voedingsvezel en vetgehalte hebben zoals lijnzaad en zonnebloempitten. Het gaar bakken van brood met minder koolhydraten en het behoudt van een goed model heeft wel enige aandacht nodig. Taillevorming is een veel voorkomende kwaliteitsopmerking bij dit type brood.

Inspelen op deze trend van koolhydraatarm is één. Maar u kunt klanten nog beter bedienen wanneer u ook voorbereid bent op de vragen die zij hebben:

Bijvoorbeeld:

  • hoeveel koolhydraten zitten er in?
  • welke andere ingrediënten worden gebruikt?
  • wordt er bakkerszout (gejodeerd zout) gebruikt?
  • hoe staat het met de vezels?
  • is koolhydraatarm brood beter dan bijvoorbeeld een gewoon volkorenbrood?

Lees onze tips hoe hiermee om te gaan in het artikel ‘Brood met minder koolhydraten - Vragen van klanten’.

Nee, het is niet bewezen dat brood met minder koolhydraten beter is dan normaal vezelrijk brood. Volkorenbrood is een koolhydraatbron die veel vezels bevat. Daardoor is volkorenbrood een gezonde keuze. Daarnaast is de effectiviteit van een koolhydraatarm dieet op lange termijn niet bewezen.

Overgewicht

Overgewicht ontstaat door een verkeerde energiebalans: er komt méér binnen dan je lichaam nodig heeft. Het maakt niet uit of dit overschot aan calorieën uit koolhydraten, vetten of eiwitten komt: te veel calorieën leiden tot een toename van lichaamsvet.

Een grote misvatting is dat brood met minder koolhydraten ook automatisch minder calorieën bevat. Het caloriegehalte van het brood zal sterk afhangen van de gekozen vervangende voedingsstoffen. Vaak bevat brood met minder koolhydraten meer eiwit en vet, waardoor het aantal calorieën per 100 gram vergelijkbaar is met ‘gewoon’ brood.  

Goede effecten van koolhydraten

Gezonde koolhydraatrijke producten hebben vanwege de (graan)vezels goede effecten op de werking van de darmen. Ook verlagen ze het risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Daarnaast bevatten deze koolhydraatrijke producten ook belangrijke B-vitamines en mineralen, zoals ijzer, magnesium, chroom en zink.

Wat zegt het Voedingscentrum?

Het volgen van een koolhydraatarm dieet wordt door het Voedingscentrum afgeraden, juist omdat het kan leiden tot een te hoge verzadigd vet inname en te weinig fruit, vezels, vitaminen en mineralen. Brood met minder koolhydraten is niet beter dan een ‘normaal’ vezelrijk brood. Daarom past volkorenbrood prima in een gezond voedingspatroon. Andere koolhydraatrijke producten, zoals frisdrank en snoep, kan je beter wel laten staan of zo min mogelijk consumeren. Thee of fruit zijn betere keuzes.

Minder en andere koolhydraten
Voor wie minder koolhydraten wil binnenkrijgen, helpt het al om zo min mogelijk snoep, koek, gebak, frisdrank, vruchtensap en gezoete melkdranken te nemen. Koolhydraat bevattende producten als volkorenbrood of roggebrood, zilvervliesrijst, groenten, peulvruchten en fruit bevatten goede voedingsstoffen en ook meer vezels. Daarmee geven ze ook een lekker en vol gevoel.

Voor mensen die langere tijd een zeer laag koolhydraat dieet moeten volgen, kan brood met een verlaagd koolhydraatgehalte een middel zijn om binnen dit dieet toch nog voldoende voedingsvezel en andere voedingsstoffen binnen te krijgen. In de praktijk zien wij dat sommige diëtisten dergelijke producten aanbevelen, vooral bij personen die een zo stabiel mogelijke bloedsuikerspiegel moeten hebben (zoals personen met diabetes). Weet echter, dat er geen specifieke dieet richtlijnen zijn die brood met verlaagd koolhydraatgehalte aanbevelen. Bovendien is het zo dat gezonde personen die willen afvallen, geen brood verlaagd in koolhydraten nodig hebben, ‘gewoon’ volkorenbrood is prima.