Kaliumchloride en Gezondheid
08 dec. 2020

Het gebruik van kaliumchloride als zoutvervanger staat ter discussie. Aan de ene kant zorgt een verhoging van kalium samen met een verlaging van natriumchloride in de voeding voor een verlaging van de bloeddruk. Hiermee kan op bevolkingsniveau een gezondheidswinst behaald worden.
Voor mensen met een slechte nierfunctie of mensen die bepaalde medicatie gebruiken zoals bepaalde plastabletten en/of bepaalde medicatie voor hart- en vaatziekten, is een verhoogde inname van kalium echter niet gewenst. Bij deze groep mensen kan er een opstapeling van kalium in het lichaam plaats vinden (hyperkaliëmie); dit kan zorgen voor meerdere (acute, ernstige) gezondheidsproblemen. Deze groep mensen wordt in de meeste gevallen wel medisch en/of voedingskundig begeleid en hebben naast een kaliumbeperking vrijwel altijd ook een natriumbeperking.
Verschillende gezondheidsorganisaties, waaronder die van België en Groot Brittannië, hebben daarom hun advies uitgebracht tegen het op brede schaal toepassen van kaliumchloride als zoutvervanger. Voor Nederland heeft de Gezondheidsraad hierover nog geen standpunt ingenomen. Wel adviseerde de Gezondheidsraad in 2000 tegen het thuisgebruik van keukenzoutvervangende mineraalmengsels voor mensen met slechte nierfunctie, kaliumsparende plaspillen, ACE-remmers of niet sferoïdale ontstekingsremmers.
Er zijn ook andere geluiden te horen. Volgens woordvoerders vanuit Nederlandse levensmiddelenindustrie schuilt er weinig risico in het deels vervangen van natriumzouten door kaliumzouten in de voeding. Zij hebben berekend dat de huidige Na-K-balans van de Nederlander ligt op 1:1. Als er uitsluitend van nature aanwezig natrium in ons voedsel zou zitten, dan zou deze verhouding volgens zeggen 1:10 zijn. Omdat al het natrium aanwezig in levensmiddelen nooit 1 op1 vervangen zal worden door kalium (kosten, negatief smaakeffect) is het onwaarschijnlijk dat men hoger uitkomt met kalium dan de natuurlijke verhouding hiervan in een voedingspatroon bestaande uit onbewerkte voeding.
Wanneer u gebruik maakt van een zoutvervanger op basis van kaliumchloride is het in ieder geval aan te raden de consument hiervan op de hoogte te stellen. Dit kan bij onverpakte producten gebeuren door de winkelmedewerker en bij voorverpakte producten door dit in de ingrediëntendeclaratie duidelijk te vermelden als “zoutvervanger: kaliumchloride”.