Biologische levensmiddelen

In Nederland ben je verplicht om je bij Skal te laten registreren wanneer je biologische producten produceert, bereidt, importeert, verhandelt onder eigen (handels)naam, doorverkoopt of opslaat. 

Toelatingsonderzoek, certificatie en inspecties

Aan de Skal regsitratie zijn kosten verbonden. Je ondergaat eerst een toelatingsonderzoek. Wanneer je voldoet aan de wettelijke voorschriften kan Skal je bedrijf certificeren. Pas wanneer je in het bezit bent van het certificaat van Skal, mag je de desbetreffende gecertificeerde activiteit uitvoeren. Skal zal er na de certificatie op toezien dat je aan de regels blijft voldoen door je bedrijf regelmatig te inspecteren. De frequentie van inspecties is afhankelijk van het risicoprofiel van het bedrijf. De meeste bedrijven worden minimaal één keer per jaar geïnspecteerd, maar bedrijven met een hoger risicoprofiel kunnen vaker gecontroleerd worden (minimaal twee keer per jaar voor de hoogste risicogroep).

Doorverkoop van verpakte biologische producten?

Winkels of marktkramen die uitsluitend verpakte biologische producten direct aan de consument (door)verkopen, en die hun eigen merk of naam niet op het product (laten) drukken hoeven zich niet bij Skal te laten registreren en certificeren.

Vrijstelling kosten en toelatingsonderzoek

Kleine, volledig biologische bedrijven met een omzet tot €80.000 per jaar zijn vanaf 2025 vrijgesteld van de jaarbijdrage. De vrijstelling voor kleine bio-bedrijven geldt voor de jaarbijdrage, certificatiebijdrage en de toezichtbijdrage. De vrijstelling geldt niet voor de overige tarieven, zoals bijvoorbeeld de aanmeldkosten, inspectiekosten, perceelsregistratie of het aanvragen van een ontheffing.

Er gelden strikte eisen voor de verwerking van biologische producten. Deze gelden voor de inkoop, ontvangst en gescheiden opslag van grondstoffen, maar ook op gescheiden bereiding van biologische producten en noodzakelijke procedures voor de bewaking daarvan. Er gelden bovendien aparte samenstellingseisen voor biologische producten. Een voorbeeld hiervan is dat biologische producten alleen biologisch mogen heten als meer dan 95% van de agrarische ingrediënten van biologische teelt afkomstig is. De receptuur moet je vooraf door Skal laten goedkeuren en elke verandering of uitbreiding van het assortiment moet je aan Skal doorgeven. Aan bovengenoemde eisen hangt een uitgebreide registratieverplichting.

Uitgebreide informatie over de eisen die gesteld worden aan inkoop, ontvangst en opslag van grondstoffen, het bereidingsproces, de samenstelling, de etikettering en de administratie is te vinden op de website van Skal.

Wanneer je niet bij Skal bent geregistreerd of uw producten zijn niet gecertificeerd, dan is het verboden de termen biologisch, ecologisch, eko-, bio-, organic of soortgelijke termen in relatie tot het product te gebruiken. Er is een aparte certificering voor producten die 1 of meer ingrediënten van biologische herkomst bevatten.

Bijvoorbeeld: je wilt een brood verkopen waarvan je wilt melden dat het is “bereid met biologisch volkorenmeel”. Ook daarvoor moet je dus gecertificeerd worden (certificering op ingrediëntniveau).

Het EU-logo voor biologische levensmiddelen is verplicht voor voorverpakte, als ‘biologisch’ aangeduide levensmiddelen die in een van de EU-lidstaten zijn geproduceerd.

Wanneer het logo op een product voorkomt, betekent het dat aan de wettelijke voorwaarden voor het gebruik van de aanduiding ‘biologisch’ is voldaan. Naast dit logo mogen ook nog steeds regionale of nationale logo’s worden aangebracht (zoals het EKO-keurmerk). Voor niet-voorverpakte biologische producten of voor biologische producten die vanuit landen van buiten de Europese Unie worden ingevoerd, is gebruik van het EU-logo vrijwillig. Wanneer het logo wordt gebruikt voor geïmporteerde producten moeten de productiewijze en de controle erop door de EU worden geaccepteerd als gelijkwaardig aan de Europese regels.

Let op: het Europese logo voor biologische producten en eventueel het EKO-keurmerk mag je alleen na schriftelijke toestemming van Skal gebruiken. Waar nodig neemt Skal maatregelen om misbruik tegen te gaan.

Het logo kan worden gedownload via de (Engelstalige) website voor biologische landbouw. Hier vind je ook uitleg over de verplichtingen. In hetzelfde gezichtsveld als het logo staan het codenummer van de controlerende instantie (in Nederland is dat Skal). Direct daaronder staat de herkomst van de onbewerkte landbouwproducten die in de grondstoffen zijn verwerkt zoals graan, suiker, melk, eieren, vruchten en kruiden (aanduiding ‘EU landbouw’, ‘Niet-EU landbouw’ of ‘EU en niet-EU landbouw’ en/of eventueel de naam van een land als alle landbouwproducten in hetzelfde land geteeld zijn).

Verordening 271/2010 is niet meer geldig.

In de Nieuwe Verordening: 2018/848 staat:
Het EU- logo voor biologische levensmiddelen mag niet worden gebruikt op producten die minder dan 95% biologische ingrediënten bevatten, op producten in omschakeling, of op producten die niet als biologisch worden beschouwd, zoals jacht- en visserijproducten. De grafische richtlijnen voor het gebruik van het logo (kleur, formaat, positionering) zijn strikt vastgelegd in de Verordening.

• Biologische landbouw is een milieuvriendelijke vorm van landbouwbeheer en levensmiddelenproductie, en daarmee beter voor de planeet. 
• De Europese Commissie zet in op meer biologisch landbouwareaal. Echter, het areaal kan alleen verder groeien als er ook markt is voor de producten.
• Gelukkig zijn er steeds meer consumenten op zoek naar biologische producten. Biologische producten zijn in de beleving van de consument gezonder en duurzamer. "Geen chemische bestrijdingsmiddelen", "dierenwelzijn" en "geen toevoeging van kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen" overtuigt consumenten om voor biologisch te kiezen.
• Biologische producten zijn vaak iets duurder door een intensievere werkwijze. De consument is bereid de meerprijs te betalen, wanneer de meerwaarde van biologisch wordt begrepen.
• Biologisch brood is overigens niet gezonder dan gewoon brood. Biologisch brood bevat soms zeezout in plaats van bakkerszout. Een reden daarvoor is dat klanten waarde hechten aan het natuurlijke karakter van zeezout. Echter, het product draagt dan niet noemenswaardig bij aan de jodiuminname.