Nachtwerk en onregelmatige diensten: hoe eet je gezond?
24 jul. 2025
Nachtwerk en onregelmatige diensten horen bij het werken in de bakkerij, maar verstoren je interne ritme: je biologische klok, met mogelijk effect op je lichaam en gezondheid. Vermoeidheid, verminderde concentratie, brandend maagzuur of last van je darmen zijn klachten die voorkomen. Misschien herken je het wel. Gelukkig kun je zelf veel doen om gezond te blijven als je 's nachts of onregelmatig werkt. Eén daarvan is letten op wat én wanneer je eet.
Je biologische klok
De menselijke biologische klok reageert zowel op daglicht als op voeding. Wat de klok aan de wand ook zegt: als het licht is weet je lichaam dat het dag is en wordt het dus actief. In de nacht staat je lichaam gewoonlijk in ‘slaapstand’. Als je ’s nachts werkt is je maag-darmkanaal dus ook in slaapstand en daarmee ernstig vertraagd.
Goede eetmomenten
Als je werkt in onregelmatige diensten, kun je het beste zo veel mogelijk eten op de tijden dat je dat normaal ook doet. Als je ’s middags je bed uitkomt na een nachtdienst eet je dus misschien als eerste je avondmaaltijd. Eet wat je normaal ook zou eten, ook als je dit nooit als ontbijt zou eten, het blijft namelijk je avondmaaltijd. Dit helpt je biologische klok om ritme te houden.
’s Nachts eten en drinken
Als je ’s nachts moet werken, wat kan je dan het beste eten? Eet iets lichts, bijvoorbeeld een volkoren boterham, een bakje kwark of een volkoren cracker. Zo belast je je lijf niet te veel. Pas op met het drinken van te veel koffie of andere cafeïne-houdende dranken. Cafeïne houdt je wakker en blijft 4 tot 5 uur in je bloed. Als je cafeïne-houdende dranken drinkt een aantal uur voor je wilt gaan slapen, kan dit voor problemen zorgen. Dit effect verschilt per persoon, dus kijk vooral wat het met jou doet.
Koolhydraten en suikers
In de nacht kan je lichaam minder goed suiker verwerken dan overdag: je hebt dan 25% meer insuline nodig om dezelfde hoeveelheid suiker als overdag te verwerken. Het eten van koolhydraat- en suikerrijke voedingsmiddelen (ook fruit) is dus niet aan te raden. Vooral aan het begin van de nacht kost het je meer insuline om glucose af te breken, vroeg in de ochtend gaat dat alweer wat beter. Dus om 2 uur ’s nachts kan je beter geen banaan nemen, maar om 5 uur ’s morgens kan dat prima. Wanneer je in de nacht wel koolhydraat- en suikerrijke voedingsmiddelen eet, kan dit leiden tot gewichtstoename.
Gratis toolbox
Goed eten helpt je om de negatieve gevolgen van onregelmatige diensten te beperken. Vanuit Veilig en Gezond in het bakkersbedrijf is er een toolbox “nachtwerk en onregelmatige diensten” beschikbaar gesteld voor bakkerijen. Hierin zit een magazine en draaischijf die medewerkers in bakkerijen helpt om hiermee aan de slag te gaan. Heb je hier vragen over? Mail naar info@veiligengezond.nl.
