Een wereld aan graanmogelijkheden

02 mei 2025

Granen

Als we het over granen hebben, dan is tarwe waarschijnlijk het eerste graan dat bij de meesten van ons opkomt. Logisch ook, het is een van de meest geteelde gewassen ter wereld en verreweg het meest alom gebruikt in de Nederlandse bakkerij. Spelt, rogge, Tritordeum , je komt ze wel tegen in (meergranen)brood, maar tarwe is toch vaak het belangrijkste ingrediënt. Terwijl er nog zo veel meer soorten zijn! Ligt daar niet de kans voor jou als bakker?  

Een wereld van granen  

Gerst, haver, rogge, maïs en spelt. Die kennen we. Maar er zijn ook minder bekende soorten, zoals sorghum. En relatief nieuwe soorten, zoals Tritordeum. Natuurlijk is niet elk graan zo gemakkelijk beschikbaar en verschilt de bakkwaliteit, maar al die graansoorten bieden de kans om te experimenteren. 

Andere smaken en aroma's of net iets andere voedingswaarde voor je klant: afwisseling is altijd fijn! Elke graansoort heeft immers een eigen unieke samenstelling van gezonde componenten, zoals vitamines en mineralen, en draagt zo bij aan de gezondheid. Denk eens aan rogge, met de onderscheidende geur, kleur, structuur, smaak en veelheid aan vezels. Andere graansoorten of melanges ervan kunnen een uitgebreid(er) assortiment opleveren. En een mooi verhaal richting je klant. 

Robuust Tritordeum

Graan als Tritordeum bijvoorbeeld is nog niet zo bekend maar wel interessant. Een robuust graan dat goed groeit op een arme bodem. Ook gebruikt het gewas water op efficiënte wijze en is het beter bestand tegen veel schimmels en ziekten. Daarom kan gebruik van gewasbeschermingsmiddelen tot een minimum beperkt worden. En het levert brood met een specifieke smaak, een goudgele kleur en meer crispy korst dan andere soorten.  

Lees de ervaring van Wiro Nilessen - een van de koplopers op het platform Kop boven het Graanveld - die Tritordeum het graan van de toekomst noemt.  

Glutenvrij sorghum 

Nog zo'n interessant gewas is sorghum. Het is een van de oudste granen ter wereld, en staat zelfs in de top vijf van meest verbouwde graangewassen. Toch is het nog best onbekend in Nederland. Als plant heeft het een indrukwekkend scala aan toepassingen. Het wordt geteeld voor biobrandstof en veevoer, en zelfs gebruikt als bouwmateriaal. Sorghum is ook interessant omdat het goed tegen droog en warm weer kan (beter dan maïs en tarwe), snel rijpt en wel tot drie oogsten per jaar kan opleveren. En goed om te weten, sorghum is glutenvrij.  

Peulvruchten  

En dan zijn er nog de peulvruchten als soja en lupine. Peulvruchten zijn gezond en een plantaardige eiwitbron waar we meer van zouden van moeten eten in Nederland. Bakkerijproducten zouden hier een mooie drager voor zijn. Een percentage graan vervangen voor lupinemeel kan smaakvolle producten opleveren, met een goede voedingswaarde. Al zijn die peulvruchten ook heel lekker óp brood natuurlijk, in de vorm van hummus of pindakaas bijvoorbeeld.  

Er is meer dan tarwe  

Tarwe heeft een belangrijke plek in de bakkerij, en het is ook een prachtig veelzijdig product. Maar er zijn nog zo veel andere graansoorten vol mogelijkheden. Laat je inspireren! Wat kunnen andere graansoorten jouw onderneming bieden?  

 

Meer lezen?

graanveld-verkleind.jpg

Melanges van tarwe en andere graansoorten

De bekendste en meest gebruikte graansoort in de Nederlandse bakkerij is tarwe. Maar ook met haver, gerst, rogge en spelt kun je mooie broden maken. Sommigen zijn op zichzelf heel geschikt, andere granen kunnen een lekkere melange vormen samen met tarwe of een ander graan.

Melanges van tarwe en andere graansoorten
graanveld_tarwe.jpg

Feiten en fabels over oude granen, moderne tarwe en gluten

Oude graansoorten zoals spelt en emmer zouden meer eiwitten, vitamines en mineralen bevatten. Ook zouden de aanwezige gluten in “oude granen” minder aanleiding geven tot intoleranties en allergische reacties. Wat is waar?

7 feiten en fabels over oude granen, moderne tarwe en gluten
Graan Klein

Project: Nederlands baktarwe

Een zelfvoorzienende keten van graan tot brood, die duurzaam is en voorbereid op de toekomst. Dat is waar twintig partijen uit de graan-, meel- en broodketen voor kiezen met het project Nederlandse Baktarwe. 

Gaan voor Nederlands graan