Borging voedselveiligheid van grondstoffen

23 mrt 2022

Iedere producent van levensmiddelen is verantwoordelijk voor de producten die hij inkoopt en voor de producten die hij op de markt brengt. Dat betekent dat een bedrijf ook zelf verantwoordelijk is voor de controle op bijvoorbeeld de grondstoffen die gebruikt worden. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft in infoblad 64 richtlijnen opgenomen hoe bedrijven invulling kunnen geven aan de borging van de voedselveiligheid van ingekochte grondstoffen.

Voor de beheersing van risico’s in de grondstoffen accepteert de NVWA in ieder geval de volgende controlemogelijkheden:

De leverancier van de grondstof levert bij elke partij een certificaat van een onafhankelijk onderzoek waaruit blijkt dat de uitgeleverde grondstof voedselveilig is
Als de leverancier van de grondstof geen certificaat meelevert, kan de afnemer de analyse van de aangeleverde partijen zelf (laten) uitvoeren.
Bedrijven kunnen een audit (laten) uitvoeren bij hun toeleverancier. Deze audit moet dan minimaal gericht zijn op de adequate beheersing van het risico in de betreffende grondstof.
Deelname aan een door de NVWA geaccepteerd zelfcontrolesysteem of ketengarantiesysteem. Het systeem moet dan wél specifiek de borging van gevaren in grondstoffen regelen.

Riskplaza Europe is een door de NVWA geaccepteerd ketengarantiesysteem. De borging van de voedselveiligheid van ingekochte grondstoffen kan dus gerealiseerd worden door gebruik te maken van Riskplaza Europe. Met dit ketengarantiesysteem wordt door sectoren gezamenlijk invulling gegeven aan de wettelijk verplichte verificatie van grondstoffen. In RiskPlaza zijn alle gevaren uitgebreid in kaart gebracht. Bovendien zijn er talloze maatregelen opgenomen om deze gevaren te beheersen. RiskPlaza is tegen betaling van een abonnementstarief toegankelijk voor de aangesloten sectoren, de overheid en de bij het Riskplaza-audit+-systeem betrokken instanties.

Doordat RiskPlaza in nauw overleg met de NVWA ontwikkeld is, is dit het eerste ketengarantiesysteem dat door de NVWA geaccepteerd is om invulling te geven aan grondstoffenverificatie. Dat betekent dat een bakker die bij controle door de NVWA aantoonbaar kan maken dat deze grondstoffen zijn afgenomen van een RiskPlaza Audit+-bedrijf voldaan heeft aan de wettelijke verificatieplicht van grondstoffen.

RiskPlaza is een initiatief van de bakkerijketen: de industriële en ambachtelijke bakkerij, de inkooporganisaties, bakkerijgrondstoffenindustrie en de maalindustrie. Deze partijen haddn RiskPlaza ondergebracht bij het Productschap Akkerbouw. Behalve de ketenpartners zijn ook het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC), de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), certificerende -instellingen en de Raad voor Accreditatie betrokken bij het project. Door het wegvallen van het Productschap Akkerbouw is Riskplaza overgenomen door een commerciële partij en ondergebracht in Riskplaza Europe. De brancheorganisaties NBOV en NVB zijn nog steeds betrokken bij het project.

Riskplaza Europe is een databank met informatie over de voedselveiligheid van ingrediënten. Riskplaza Europe herbergt informatie over de gevaren die aan ingrediënten kunnen kleven en de beheersmaatregelen die genomen kunnen worden om deze gevaren te beheersen. In RiskPlaza zijn mogelijke gevaren van circa negentig (groepen van) ingrediënten opgenomen: van abrikozenpitten en bladgroenten tot kruiden en specerijen. Over ieder gevaar is informatie verzameld en vastgelegd in een factsheet. Hier wordt informatie verstrekt over de aard van het gevaar en over hoe schadelijk het is voor de volksgezondheid. Daarnaast is in de factsheet informatie verzameld over wettelijke en wetenschappelijke informatie. Ten slotte informeert iedere factsheet de gebruiker over mogelijke maatregelen om het gevaar te beheersen.

Met de informatie uit RiskPlaza kunnen bedrijven eenvoudig de gevaren van bakkerijingrediënten inventariseren. Om de eigenlijke verificatie ook te kunnen waarborgen, is de RiskPlaza Audit+ ontwikkeld. Hierbij voert een certificerende -instelling bij een toeleverancier van bakkerijingrediënten een aanvullende audit uit op het reeds aanwezige voedselveiligheidscertificaat. Er is hierbij geen sprake van een steekproefsgewijze toetsing, maar van een volledige beoordeling van alle bakkerijingrediënten bij het betreffende bedrijf en alle hieraan gekoppelde, mogelijke gevaren. Wanneer de toeleverancier de risico’s die door RiskPlaza beschreven worden voldoende beheerst, wordt het bedrijf vermeld op de website van Riskplaza. Hierdoor hoeft een bakker niet meer zelf de veiligheid van zijn grondstoffen te controleren, maar kan volledig vertrouwen op de audits van de certificerende instellingen.